بخش چهارم: سلیمانی و مرجعیت – پیوند ویژه با نجف و قم و تهران «قسمت دوم»

واحد سیاسی:
📍تحلیل اسناد ارتباط او با مراجع عظام تقلید در عراق و ایران
تحلیل اسناد ارتباط شهید قاسم سلیمانی با مراجع عظام تقلید در ایران و عراق موضوعی است که نیاز به بررسی دقیق منابع تاریخی، اظهارات رسمی و اسناد معتبر دارد. با توجه به اطلاعات موجود، در ادامه به بررسی این موضوع پرداخته میشود:
ارتباط شهید قاسم سلیمانی با مراجع عظام تقلید در ایران
شهید قاسم سلیمانی بهعنوان فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ارتباط عمیقی با مراجع تقلید و علمای برجسته ایران داشت. این ارتباط بیشتر در قالب توصیههای معنوی، حمایت از انقلاب اسلامی و پشتیبانی از محور مقاومت شکل گرفته بود.
ارتباط با رهبر انقلاب اسلامی، آیتالله خامنهای: قاسم سلیمانی از سوی آیتالله العظمى امام خامنهای در سال ۱۳۷۶ به فرماندهی نیروی قدس منصوب شد و رابطهای نزدیک و معنوی با ایشان داشت. در وصیتنامهاش، خطاب به علما و مراجع تقلید، بر حمایت بیقیدوشرط از انقلاب اسلامی و ولی فقیه تأکید کرده و از آنها خواسته بود که در حوادث، ملاحظات سیاسی مانع از حمایتشان از نظام نشود.
توصیه به علما و مراجع تقلید: در سخنرانیها و وصیتنامهاش، سلیمانی علما و مراجع عظام را بهعنوان “امید اسلام” خطاب کرده و از آنها خواسته بود که راه صحیح حمایت از انقلاب و جمهوری اسلامی را دنبال کنند. او معتقد بود که مراجع باید بدون ملاحظهکاری از نظام اسلامی حمایت کنند.
تعامل با دیگر مراجع ایران: پس از شهادت سردار قاسم سلیمانی در دیماه ۱۳۹۸، مراجع عظام تقلید در ایران از جمله آیتالله العظمى صافی گلپایگانی، آیتالله العظمى مکارم شیرازی، آیتالله العظمى نوری همدانی و آیتالله العظمى وحید خراسانی پیامهای تسلیتی صادر کردند و از نقش او در صیانت از عتبات عالیات و مبارزه با داعش تجلیل نمودند. این پیامها نشاندهنده احترام متقابل و شناخت مراجع از فعالیتهای سلیمانی در راستای اهداف اسلامی بود.
دیدار با آیتالله العظمى جوادی آملی: اسناد و تصاویر موجود نشاندهنده دیدارهای قاسم سلیمانی با آیتالله العظمى عبدالله جوادی آملی است که بیانگر ارتباط او با علمای برجسته قم بود. این دیدارها معمولاً در راستای هماهنگی برای پیشبرد اهداف انقلاب و مقاومت انجام میشد.
ارتباط شهید قاسم سلیمانی با مراجع عظام تقلید در عراق
ارتباط قاسم سلیمانی با مراجع تقلید در عراق، بهویژه آیتالله العظمى سیستانی، عمدتاً در چارچوب مبارزه با داعش و حفظ امنیت عراق شکل گرفت. این ارتباطات بیشتر از طریق مشورتهای استراتژیک و هماهنگی برای حفظ عتبات عالیات بود.
نقش در صدور فتوای جهاد کفایی توسط آیتالله العظمى سیستانی: برخی منابع اشاره دارند که قاسم سلیمانی بهعنوان مشاور در کنار آیتالله العظمى سیستانی در جریان صدور فتوای جهاد کفایی علیه داعش در سال ۲۰۱۴ نقش داشت. این فتوا نقش کلیدی در سازماندهی نیروهای حشد الشعبی برای مقابله با داعش ایفا کرد. سلیمانی با حضور در عراق، به هماهنگی نیروهای مردمی و نظامی برای حفظ شهرهای مقدس مانند کربلا و سامرا کمک کرد.
حفاظت از عتبات عالیات: حفاظت از عتبات عالیات نهفقط بخشی از وظایف امنیتی سردار سلیمانی، بلکه جلوهای از پیوند عمیق او با وجدان تاریخی و دینی تشیع بود. حضور فعال و میدانی او در نجف، کربلا، کاظمین و سامرا، فراتر از مأموریتهای نظامی، پاسخی به دغدغه دیرینه مراجع تقلید برای صیانت از اماکن مقدس شیعیان محسوب میشد.
سلیمانی نه بهعنوان فرماندهای صرف، بلکه بهمنزلهی خادمی برای عتبات عالیات شناخته میشد؛ خادمی که جان خود را در راه محافظت از حرمها و زائران آنها گذاشت.
پس از شهادت وی، میزان ارادت و محبت عمیق حوزههای علمیه و مراجع نجف اشرف به سردار سلیمانی آشکار شد. اقامهی نماز میت بر پیکر مطهر او در صحن مطهر علوی، نقطهی اوج این پیوند معنوی بود.
آیتالله العظمی بشیر حسین النجفی، یکی از مراجع بزرگ نجف، نماز میت را به امامت ایستاد و پیکر سلیمانی را چون شهید مقدسی در حرم امیرالمؤمنین (علیهالسلام) تکریم کرد. حضور حجتالاسلام سید محمدرضا سیستانی، فرزند مرجع عالیقدر حضرت آیتالله العظمی سید علی سیستانی، در این مراسم، تأییدی دیگر بر عمق روابط میان شهید سلیمانی و مرجعیت نجف بود.
در کنار این مراسم معنوی در نجف، در شهر مقدس کربلا نیز تشییع باشکوهی برای سردار شهید برگزار شد. پیکرهای سردار سلیمانی، شهید ابومهدی المهندس و دیگر شهدای حملهی تروریستی امریکا، به صحن مطهر امام حسین (علیهالسلام) و حضرت ابوالفضل العباس (علیهالسلام) منتقل شد تا با حضور زائران و مجاوران حرم، وداعی شایسته صورت گیرد. نماز جنازهای دیگر به امامت حجتالاسلام سید محمد الصافی، نمایندهی مرجعیت دینی، در حرم حسینی اقامه شد. این نماز میت که با حضور هزاران نفر از زائران و محبان اهلبیت برگزار گردید، نشان داد که چگونه خون این شهدا با روح زیارت، شهادت و مرجعیت درهم تنیده است و کربلا بار دیگر به صحنهی بیعت با آرمانهای مقاومت تبدیل شد.
پیش از آن نیز مراسم تشییع در کاظمین برگزار شده بود؛ جایی که پیکر این دو شهید بزرگ در جوار امام موسی کاظم (علیه السلام) و امام جواد (علیه السلام) مورد زیارت مردم عراق و خادمان حرم قرار گرفت. سپس مراسمی مرکزی در منطقهی کرادهی بغداد برگزار شد که حضوری میلیونی و فراگیر داشت. و سرانجام، مقصد نهایی این مسیر عزاداری، بار دیگر به نجف اشرف ختم شد. شهری که قلب مرجعیت شیعه است و صحن و سرای آن گواهی است بر عهد تاریخی میان خون و محراب.
حضور این شهدای مقاومت در عتبات، نه فقط وداعی نمادین، که تجدید بیعتی معنوی با مرجعیت دینی و روح تشیع بود.
حوزهی نجف با ادبیات خاص خود، با سکوتهای گویا و اشارات بلند، مهر تأییدی بر مشروعیت مسیر سلیمانی و یارانش زد. و این تأیید از جایگاهی صادر شد که همواره معیار مشروعیت در تفکر شیعی بوده است: مرجعیت.
همکاری با حشد الشعبی: سلیمانی در سازماندهی نیروهای حشد الشعبی، که تحت نظارت مراجع تقلید و بهویژه با حمایت معنوی آیتالله العظمى سیستانی تشکیل شده بود، نقش کلیدی داشت.